Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
No Result
View All Result
Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ
No Result
View All Result

Սեբաստացի Մուրատը Անմահացնելու Համար…

Օգոստոս 28, 2015
| Անդրադարձ
0
Share on FacebookShare on Twitter

ԼԵՒՈՆ ՇԱՌՈՅԵԱՆ

 

Sepasdia-Mourad_8-28-15Սեբաստիան, որ թրքերէնով Սվազ կը կոչուի, իբրեւ նահանգ թէ քաղաք` շատ կարեւոր տեղ մը կը գրաւէ մեր ազգային պատմութեան մէջ, հին դարերէն ի վեր:

Անատոլուի հայահոծ ընդարձակագոյն նահանգն էր ան, որ Եղեռնի նախօրէին ունէր 235.000 գնահատուող հայ բնակչութիւն:

Սեբաստիոյ եւ շրջակայքի հայաբնակ քաղաքներուն կամ գիւղերուն մասին շատեր գրած են: Բայց հնագոյն ուսումնասիրութիւններէն մին կը թուի թէ այն ուշագրաւ «Տեղեկագիր»-ն էր, զոր Պօղոս վրդ. Նաթանեան լոյս ընծայեց 1877-ին Պոլիս, եւ որուն թրքերէն ճոխացեալ տարբերակն ալ հրատարակուեցաւ 2008-ին, պոլսահայ բանասէր Արսէն Եարմանի հոգածութեամբ:

Սեբաստացիք մեծ կորուստներ տուին 1915-ին: Եղեռնի նշանաւոր քարտէսը իր կարմիր բոլորակաձեւ նշաններուն (որոնք ջարդն ու արիւնը կը խորհրդանշեն) ամէնէն խոշորը դրուած է Սեբաստիոյ վրայ…: Սեբաստիոյ վիլայէթին ենթակայ էին Շապին Գարահիսարը, Եւդոկիան, Ամասիան, Մարզուանը, Կիւրինը եւ այլն:

Արեւմտահայաստանի ու Կիլիկիոյ վերջնական հայաթափումէն ետք` վերապրող սեբաստացիները ցրուեցան աշխարհով մէկ: Կանուխէն, դեռ 1919-ին, Նիւ Եորքի մէջ անոնք հիմնեցին Համասեբաստահայ Վերաշինաց միութիւնը, որ ցուցաբերեց շատ աշխուժ գործունէութիւն: Երբեմն սակայն, գաղափարական տարակարծութիւնները պառակտումներ ստեղծեցին սեբաստացիներու ծոցին մէջ եւ պատճառ դարձան, որ կեանքի կոչուի նոր` Սեբաստիոյ Հայրենակցական միութիւնը, նախորդ Վերաշինաց միութենէն անկախ…:

Այնուհանդերձ, Նիւ Եորքը մի՛շտ ալ մնաց սեբաստացիներու կեդրոնական քաղաքը: Այստեղ, աւելի քան 60 տարի, վերեւ յիշատակուած երկու միութիւնները անջատաբար հրատարակեցին իրենց պաշտօնաթերթերը: Վերաշինացը` «Ալիս» (1922-36) եւ «Նոր Սեբաստիա» (1936-էն մինչեւ թերեւս 80-ականներ), իսկ Հայրենակցականը`

«Լուսաբեր» (1935-58) եւ «Ձայն Սեբաստիոյ» (1958-73):

Սեբաստիոյ հայրենակցական միութիւններ գործեցին նաեւ սփիւռքի տարբեր գաղութներուն մէջ: Անոնցմէ մին էր Փարիզի «Սեբաստիոյ Նահանգային Մուրատ Ուսումնասիրաց  Միութիւն»ը, որ կեանքի կոչուեցաւ 1949-ին: Հրատարակած է իր «Ծրագիր-կանոնագիր»-ը առանձին պրակով (տե՛ս նկարը):

Կը թուի թէ միութիւնը «Մուրատ» անուանումով փափաքած է անմահացնել յիշատակը Սեբաստիոյ առասպելական դէմքերէն` ֆետայի եւ հայդուկապետ Սեբաստացի Մուրատին…:

Մուրատ (1874-1918), որ կու գար Սեբաստիոյ Կովտուն գիւղէն, շատ համբաւաւոր ու սիրուած դէմք էր համայն սեբաստացիներուն համար: Գրագիտուհի Զապէլ Եսայեան զինք անմահացուցած էր արդէն «Մուրատի ճամբորդութիւնը» գիրքով: Մուրատ ղեկավարներէն մին էր Սասնոյ 1904-ի ապստամբութեան, 1905-ի հայ-թաթարական կռիւներուն (Զանգեզուր), 1918-ի ճակատումներուն եւ այլն:

Թէ քանի՞ տարի կրցած է գոյատեւել Փարիզի սեբաստացիներու Մուրատ Միութիւնը` չենք գիտեր:

Այսօր ալ հոս-հոն սեբաստացիներու կարելի՛ է հանդիպիլ: Սակայն նորագոյն սերունդը ի՞նչ գիտէ իր պապերուն երբեմնի հայրենիքին մասին,- ահա հո՛ս է բուն հարցումը եւ բուն… ցաւը:

Այսօր, աշխարհի բազմահարիւր սեբաստացիներէն մատնանիշ կրնա՞նք ընել երիտասարդ մը, որ գուրգուրանքով բանայ Առաքել Պատրիկի երկհատոր «Պատմագիրք յուշամատեան Սեբաստիոյ եւ գաւառի հայութեան» խորագրեալ կոթողային աշխատասիրութիւնը (1974-1983, Պէյրութ-Նիւ Ճըրզի) եւ սկսի ընթերցել զայն, ճանչնալ իր հայրերուն չքնաղ բնօրրանը…:

Հալէպ    

Նախորդը

Նամականի

Յաջորդը

Անդրադարձ. Արամ Մանուկեանի Բնակարանը Այսօր

RelatedPosts

Հայրենիքի  Հաւատքը  Պահապան   Մեր Ինքնութեան
Անդրադարձ

Փաշինեանի «Իրական Հայաստան» Գաղափարախօսութիւնը- Ի՛նչ Է Եւ Ի՛նչ Չէ

Յուլիս 12, 2025
Սեդա Մարկոսեան-Խտըշեանի «Մեր Տունը» Գիրքին   Յառաջաբանի Փոխարէն
Անդրադարձ

Սեդային Տան Երդիքին Տակ

Յուլիս 12, 2025
Բացարձակապէս Մերժելի Է Փաշինեանի Կողմէ Արցախի Յանձնումը Ազրպէյճանին
Անդրադարձ

Փաշինեան Հատեց Բոլոր Կարմիր Գիծերը. Անոր Օրերը Հաշուըւած Են

Յուլիս 12, 2025
  • Home
  • About Us
  • Donate
  • Links
  • Contact Us
Powered by Alienative.net

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?