Վ. ԱՒԱԳԵԱՆ
Քառասուն օրերը ժամանակի իմաստով երկար տեւողութիւն չեն, սակայն անվերադարձ բաժանումի պարագային ծանր են ու երկար: Դիւրին չէ քառասուն օրուան մէջ հաշտուիլ կորուստին հետ մէկու մը, որ աւելի քան քառասուն տարուան ծառայութիւն մատուցեց հայ դպրոցին, հայ ակումբին եւ հայկական շրջանակին` ազնիւ դաստիարակի, հոգատար ԼՕԽ-ականի եւ հաւատաւոր դաշնակցականի անուն ձգելով իր ետին:
Քառասուն օրեր առաջ նման կորուստ մը եղաւ Մանուշակ Գիզիրեանի մահը, որ պատահեցաւ Գամիշլիի մէջ, հեռու Լիբանանի իր ծանօթներէն եւ ընկերական լայն շրջանակէն:
Մանուշակ Գիզիրեան 2019-ին վերադարձած էր ծննդավայրը` Գամիշլի, ուր ան անցուցած էր կեանքին սկզբնական փուլը` կազմաւորուելով սասունցի արմատներով նահապետական ընտանեկան յարկի մը տակ, իբրեւ սրբութիւն դաւանելով ազգային մեր արժէքները` եկեղեցին ու դպրոցը, հայրենիքը եւ անոր հին ու նոր հերոսները:
Գամիշլի ծնած ու մեծցած Մանուշակ Գիզիրեան
1970-ականներու սկիզբը կը հաստատուի Լիբանան, Զահլէ, ուր 1974-ին, կու տայ դաշնակցականի իր երդումը եւ մաս կը կազմէ ՀՅԴ «Արամ» կոմիտէութեան շարքերուն: Քանի մը տարի ետք ան կը փոխադրուի Պուրճ Համուտ եւ կը հաստատուի Արագածի շրջան, ուր կը բոլորէ կեանքին մեծագոյն մասը` իբրեւ «Դրօ» կոմիտէութեան նուիրեալ անդամ, շրջանի «Հրայր Դժոխք» պատանեկան միութեան վարիչուհի եւ ԼՕԽ-ի «Արագած» մասնաճիւղի երկարամեայ վարչական, յաճախ` ատենապետի կամ ատենադպրուհիի պաշտօններով:
Մանուշակ Գիզիրեան ասպարէզով ուսուցչուհի էր: Ան պաշտօնավարած էր Ազգային Արամեան, Քառասնից Մանկանց եւ ՔԱՀԼ-ի յատուկ դժուարութիւն ունեցող աշակերտներու վարժարաններուն մէջ: Աշակերտները կը վկայեն, որ ան համակ շունչ եւ ոգի էր: Տեւաբար զանոնք կը խրախուսէր հայութեամբ եւ Հայաստանով հետաքրքուելու, միութենական կեանքի մաս կազմելու եւ յանձնառու տղաք ու աղջիկներ դառնալու: Կը հպարտանար, որ նահատակ Եղիկ Գայայեանի նման աշակերտներ ունեցած էր, Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի հերոս տղաք կրթած էր: Տղաք, որոնց հետ Արագած ակումբին մէջ յաճախ ներկայութիւն էր ան պատերազմի երկա՜ր ու դաժան օրերուն: Այս պարագային ոչ իբրեւ ուսուցչուհի, այլ` իբրեւ խնամատար քոյր, գումակային աշխատանքներու մասնակից եւ երբեք չտկարանալու խրախոյս տուող ընկերուհի:
Կուսակցական կեանքի մէջ Մանուշակ Գիզիրեան ժրաջան վարիչուհի էր, օրինակելի դաստիարակ: Խոնարհ ու համեստ դաշնակցականի իր խառնուածքով, լուռ եւ անձնուէր աշխատանքի իր գործելաոճով ան կերտած էր կարգապահ, հայրենասէր ու ծառայասէր պատանի-պարմանուհիներ, որոնք հետագային պատասխանատու դիրքեր պիտի ստանձնէին մեր կեանքին մէջ: Ընտանիք չէր կազմած ան, սակայն իր մեծ ընտանիքը դարձուցած էր իր դաստիարակութեամբ հասակ առած սերունդները, որոնք միշտ յարգանքով ու պատկառանքով կը յիշէին ու կը պատուէին զինք: Երէց պատանիներու վարիչութեան շրջանին` իբրեւ կրտսեր պատանիներու վարիչ, ան գործակից ունեցած էր Լիզպոնի նահատակներէն Սարգիս Աբրահամեանը, որուն կապուած բազմաթիւ յուշեր եւ յիշատակներ ունէր: Յաճախ կ’ոգեկոչէր հերոսին յիշատակը եւ ինքզինք բախտաւոր կը նկատէր, որ Սագոյին նման գործակից մը ունեցած էր կուսակցական կեանքին մէջ:
Կուսակցական կեանքին առընթեր, Մանուշակ Գիզիրեան նուիրեալ ԼՕԽ-ական էր: Վարչական կազմի անդամ, ԼՕԽ-ի Կազդուրման կայանի 1990-ական տարիներու կամաւոր պատասխանատու եւ հետագային` ԼՕԽ-ի «Նարօտ Արտալճեան» գրադարանի երկար տարիներու վարիչ: Յիշատակելի կը մնան իր պատրաստած յայտագիրները Կազդուրման կայանի եւ ԼՕԽ-ի գրադարանի տարեկան հանդէսներուն` ազգային-հայրենասիրական խօսուն թեմաներով եւ ջանադիր աշխատանքով: Մանուշակ Գիզիրեան մասնակցած է ԼՕԽ-ի Շրջանային ներկայացուցչական բազմաթիւ ժողովներու` միշտ մնալով լուսարձակներէ հեռու, ազնիւ եւ պարտաճանաչ ընկերուհի:
ԼՕԽ-ի իր փորձառութիւնը հետագային ան ներդրեց Լիբանանի «Արցախ Ֆոնտ»-ի տիկնանց օժանդակ յանձնախումբի աշխատանքներուն մէջ, երբ մեծ սիրով եւ խանդավառութեամբ մասնակցեցաւ ֆոնտի տարեկան տօնավաճառներու պատրաստութեան: Արցախը չէր տեսած ան, սակայն Արցախի ազատագրման տենչով ապրած հայուհի մըն էր, Արցախի համար «հոգին տուած» ընկերուհի մը:
Մանուշակ Գիզիրեանի բոլորանուէր ծառայութիւնը ընդգրկեց նաեւ Համազգայինի եւ ՀՄԸՄ-ի գործադաշտերը: Ան Համազգայինի «Սիմոն Վրացեան» մասնաճիւղի եւ ՀՄԸՄ-ի Պուրճ Համուտի մասնաճիւղի անդամ էր: Շրջան մը եղած է ՀՄԸՄ-ի վարչական, սկաուտական ներկայացուցիչ:
Յառաջացեալ տարիքին Մանուշակ Գիզիրեան փափաքեցաւ վերադառնալ ծննդավայր եւ իր վերջին հանգիստը գտնել այնտեղ: Հանգիստը երկար չտեւեց սակայն, 10 սեպտեմբերին ան մեկնեցաւ անդարձ: Բաժնուեցաւ ֆիզիքապէս, սակայն իր շունչն ու ոգին մնացին անմեռ, իսկ անբասիր դաշնակցականի օրինակը վառ` բոլոր անոնց մօտ, որոնք ճանչցան ու գործեցին հետը:
Յարգա՜նք իր յիշատակին, խոնարհում վաստակին: