Ուրբաթ, 3 մարտին, Հայաստանի Պատմութեան թանգարանի պատուոյ սրահին մէջ տեղի ունեցաւ «Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս»-ի 42-րդ հատորի զոյգ գիրքերուն շնորհահանդէսը` ներկայութեամբ թանգարանի տնօրէն դոկտ. Դաւիթ Պօղոսեանի, Հայկազեան համալսարանի նախագահ վեր. դոկտ. Փոլ Հայտոսթեանի, հայրենի հայագիտական զանազան կեդրոններու ներկայացուցիչներու, հայագիտութեան աւելի քան 50 մշակներու, հանդէսի հին ու նոր աշխատակիցներու, բարեկամներու եւ գրքասէրներու:
Թանգարանի փոխտնօրէն դոկտ. Նժդեհ Երանեան բարի գալուստի խօսքին մէջ իր ուրախութիւնը յայտնեց, թէ առաջին անգամ է, որ թանգարանը նման ձեռնարկ մը կը կայացնէ: Ան իր գոհունակութիւնը յայտնեց` ընդգծելով, որ նորատեսակ այս գործակցութիւնը` Պատմութեան թանգարանին եւ Հայկազեան համալսարանին միջեւ իր առաջին իսկ քայլերէն շատ արդիւնաւէտ եղաւ, եւ թէ` կողմերը շատ արագ գտան հասարակ յայտարարները եւ նպատակները: Դոկտ. Երանեան յոյս յայտնեց, որ այս գործակցութիւնը առաւել կը ծաղկի ու կը ծառայէ հայագիտութեան:
Յայտնի արուեստաբան, արուեստագէտ, հայկական ձեռարուեստի ու ասեղնագործութեան վաստակաւոր Հրազդան Թոքմաճեան խօսեցաւ Հայկազեան համալսարանի իր փորձառութենէն: Ան ոգեւորութեամբ արտայայտուեցաւ Լիբանանի ու սփիւռքի մէջ համալսարանին դերին ու տեղին մասին եւ ընդգծեց, որ հակառակ Լիբանանի խորապէս դժուար պայմաններուն` համալսարանը իր առաւելագոյնը կ՛ընէ ծառայելու միջավայրին, հաւաքականութեան եւ տարածելու իր ակադեմական, մշակութային ու մանկավարժական լիցքն ու բերքը Լիբանանի հայ եւ ոչ հայ շրջանակներուն: Թոքմաճեան բացատրեց, որ համալսարանը իմաստութեամբ եւ ճարտարօրէն կը գործէ Լիբանանի ընձեռած անհնարինութեան եւ նուազագոյն հնարաւորութեան միջեւ եղած լուսանցքին մէջ: Ան հաւաստեց, որ այս քաղաքականութիւնը յաջող է եւ կու տայ իր բարերար արդիւնքները, որմէ կ՛օգտուի հայութիւնը: Այս առումով, ան իբրեւ օրինակ բերաւ «Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս»-ը եւ նշեց, որ Հայաստանի Պատմութեան թանգարանին մէջ տեղի ունեցող այս շնորհահանդէսը ապացոյց է, որ համալսարանը իր յաջողութիւնները կը բաժնեկցի իր միջավայրին հետ:
«Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս»-ի պատասխանատու խմբագիր դոկտ. Անդրանիկ Տագէսեան հակիրճ ներկայացուց զոյգ գիրքերուն բովանդակութիւնը, նորութիւնները եւ արտայայտեց իր մտորումները` հայագիտութեան ոչ աւանդական սահմանումի ծիրին մէջ: Ան ըսաւ, որ հայագիտութիւնը պարտի ռազմավարական անցում կատարել այն հունէն ուրկէ կ՛ընթանար մինչեւ 1991-ի Հայաստանի Գ. Հանրապետութեան հռչակումը: Դոկտ. Տագէսեան խթանող մտահոգութիւններ արտայայտեց հայագիտութեան ներկայ ուղղութիւններուն խնդրով` ընդգծելով, որ այսօր հայագիտական կենսական բնագաւառներ կան, որոնք պէտք ունին աւելի խորունկ ուսումնասիրութեանց, եւ առաջարկեց աւելի շատ օգտագործել միջուսմունքային եւ բաղդատական մօտեցումներ, նշելով նաեւ, որ հետազօտութիւնները աւելի հիմնուին մարդասիրական բնագաւառներու տեսութիւններու վրայ, այնտեղ գերակշռեն վերլուծական, դրդապատճառային, պատճառահետեւանքային մօտեցումները, քան թէ` նկարագրական-պատմողական կողմը: Ան շեշտեց ժամանակակից հայկական ընկերաբանութեան, հոգեբանութեան, քաղաքական գիտութիւններու, ժողովրդագրութեան, երկրագործութեան, տնտեսագիտութեան, պետականութեան եւ նման բնագաւառներու նիւթերու ուսումնասիրման կարիքը:
Իր խօսքին մէջ դոկտ. Պօղոսեան ուրախութիւն յայտնեց նման ձեռնարկ մը հիւրընկալելու առիթով եւ գոհունակութիւն` Հայկազեան համալսարանի հետ գործակցութեան յուշագիր ստորագրելու խնդրով: Ապա ան հրաւիրեց վեր. դոկտ. Հայտոսթեանը, որ մատնանշեց, թէ «Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս»-ին շնորհահանդէսը տեղի կ՛ունենայ նման պատկառելի թանգարանի եւ կեդրոնական վայրի մը մէջ: Վեր. դոկտ. Հայտոսթեան ընդգծեց, որ հանդէսն ու նման հրատարակութիւնները ունին պարտականութիւնը ամէն հայկական բան ուսումնասիրելու, հանրայնացնելու, մատչելի դարձնելու եւ նպաստելու յաւելեալ գիտելիքի ձեռքբերման: Ան ըսաւ. «Ճիշդ է, որ հրատարակութիւններ եւ թանգարան անցեալի վրայ հիմնուած են, բայց կ՛ուղղուին ու կը մատնանշեն ժողովուրդի ապագան»:
Շնորհահանդէսը փակուեցաւ Հայաստանի Պատմութեան թանգարանին եւ Հայկազեան համալսարանին միջեւ կնքուած գործակցութեան յուշագիրով:
«Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս»-ի 42-րդ հատորին երկու գիրքերը կ՛ընդգրկեն` 67 ուսումնասիրական յօդուածներ, քննարկումներ, հաղորդումներ, հրապարակումներ, գրախօսական եւ շուրջ 30 մահագրականներ: Զոյգ գիրքերուն աշխատակիցները կ՛ապրին` Արժանթին, Եգիպտոս, Թուրքիա, Լիբանան, Հայաստանի Հանրապետութիւն, Միացեալ Նահանգներ, Յունաստան, Չեխիա, Սուրիա եւ Քանատա:
Գիրքերուն թուային տարբերակը կարելի է ներբեռնել Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային եւ ակադեմիայի գրադարաններու, ինչպէս նաեւ Հայկազեան համալսարանի կայքէջերէն:
