Արաբերէն լեզուով Ռաֆայէլ Տէ Նոկալես Մենտեզի (Rafael de Nogales Méndez) «Չորս տարի մահիկին տակ» գիրքը լոյս կը տեսնէ «Խաչիկ Պապիկեան հրատարակչական հիմնադրամ»-ի հրատարակութեամբ (թիւ 15): Գիրքին թարգմանութիւնը ռուսերէնէ կատարուած է սուրիացի անյայտ թարգմանիչի մը կողմէ, իսկ թարգմանութիւնը վերատեսութեան ենթարկած է հալէպահայ ազգայիններէն դոկտ. Հուրի Ազէզեանը:
Համաշխարհային առաջին պատերազմին Օսմանեան բանակին մէջ կամաւորաբար ծառայած վենեզուելլացի սպայ Մենտեզ ականատես եղած է Հայոց ցեղասպանութեան եւ հայութիւնը իր պապենական հողերէն արմատախիլ ընելու Իթթիհատ Վէ Թերաքքի կուսակցութեան ծրագիրին գործադրութեան: Ան Վան, Տիգրանակերտ, ապա Արեւմտեան Հայաստանի քաղաքներու իրավիճակին ականատեսը եղած է, նաեւ բնաջնջման արարքին ու բռնագաղթին: Ամէնուրեք հարց տալով կառավարիչներուն` Ցեղասպանութեան դրդապատճառներուն մասին, ստացած է նոյն պատասխանը, թէ այս բոլորը ներքին գործոց նախարար Թալէաթ փաշային հրամանն էր:
Շուրջ 530 էջերու մէջ 31 գլուխներէ բաղկացած այս գիրքը կը պատմէ Հայոց ցեղասպանութեան տարիներուն Ռաֆայէլ Տէ Նոկալես Մենտեզի յուշագրութիւնը, որուն բնագիրը սպաներէն է:
Յիշեցնենք, որ գիրքը կրնաք ձեռք ձգել կաթողիկոսարանի գրախանութէն եւ կամ այցելելով գրատան կայքը` www.ciliciabookstore.com:
