Նոյեմբեր 9-ին հրապարակուած Ռուսիոյ, Հայաստանի եւ Ազրպէյճանի ղեկավարներու եռակողմ յայտարարութեան վրայէն անցած է արդէն շաբաթ մը, ու անոր առթած ցնցումն ու յաջորդող իրավիճակը օրէ օր կը դառնան աւելի ու աւելի ծանր ու պայթիւնավտանգ: Այս ամօթալի համաձայնագիրը ամէնէն մութ ու նուաստացուցիչ էջերէն մին պիտի մնայ մեր պատմութեան մէջ: Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանը անցնող տասնամեակներու մեր յաղթական երթը գրչի մէկ հարուածով յանձնեց անձնատուութեան փոսին:
Այս համաձայնագրին յաջորդող արդարացի ընդվզումի եւ դատապարտումի ալիքը տարածուած է ողջ հայաշխարհին մէջ: Մանաւանդ հայրենիքի մէջ, այդ ալիքը, թափ հաւաքելով կը պահանջէ Փաշինեանի եւ իր վարչախումբի հրաժարականը, համաձայնական ու անցումային կառավարութեան մը կազմութիւնը եւ, վերջապէս, այդ կառավարութեան նախաձեռնութեամբ` նոր խորհրդարանական ընտրութիւններ, որպէսզի միասնական ճիգերով ճշդուին յետպատերազմեան ճգնաժամէն դուրս գալու ելքերը:
Այսու կու գանք յայտարարելու, որ կը միանանք այս ալիքին ու մեր ամբողջական զօրակցութիւնը կը յայտնենք ՀՅԴ Գերագոյն մարմինի ներկայացուցիչին բերնով յայտարարուած փրկութեան ճանապարհային քարտէսին: Առաւել եւս, կոչ կ՛ուղղենք ներկայ վարչակարգին` միանգամընդմիշտ դադրեցնելու ինքնարդարացման զուր փորձերը, իր ձեռագիրը հանդիսացող` ատելութեան ու պառակտման խօսքի տարածումը, որպէսզի երկիրը զերծ պահուի քաղաքացիական պատերազմի առաջնորդող նեղ-կուսակցական սադրանքներէ: Այս փուլին կուսակցական որեւէ նկատառումէ գերիվեր է Արցախի փրկութեան պայքարը: Հայրենիքի ճակատագի՛րն է նժարի վրայ:
Ամբողջատիրական վարչակարգ հաստատելու նկրտումները մերժելի՛ են ու պիտի մատնուին ձախողութեան: Անցնցում հեռացումը այս վարչախումբին` միակ ճամբան է պատուով դուրս գալու այս ստորնազգած իրավիճակէն:
Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան Քանատայի Կեդրոնական կոմիտէն խստօրէն կը դատապարտէ նաեւ այս օրերուն բողոքի հանրահաւաքներու ընթացքին ընդդիմութեան ղեկավարութեանց դէմ շղթայազերծուած հալածանքները եւ կը պահանջէ, որ յարգուին ժողովրդավարութեան տարրական օրէնքներն ու սկզբունքները: Կը դատապարտե՛նք նաեւ ժողովուրդին ազատ կամքն ու ազատ արտայայտութեան իրաւունքը ճնշելու բոլոր կեղծ փորձերը: Ամբողջատիրական վարչակարգ հաստատելու նկրտումները մերժելի՛ են ու պիտի մատնուին ձախողութեան:
Պատերազմի սկիզբի օրերէն իսկ, չափակշռելով կացութեան օրհասական վիճակը, ՀՅԴ Քանատայի Կեդրոնական կոմիտէն առաջնորդուեցաւ քանատահայութեան բոլոր ուժերը ի մի բերելու սկզբունքայնութեամբ ու համագործակցութեան ձեռք երկարեց բոլորին: Առաւել եւս` ընդհանուր զօրաշարժի ենթարկեց իր Հայ դատի յանձնախումբերը, կոմիտէները, երիտասարդական, ուսանողական եւ ուղեկից միութիւնները:
Քանատայի Հայ դատի յանձնախումբերը 44 օր անդադար Քանատայի պետական տարբեր օղակներու մօտ բարձրացուցին հատո՛ւ բողոքի ձայն ու իրազեկ պահեցին զանոնք գետնի վրայ հանգուցազերծուող իրադարձութիւններուն մասին: Այս արշաւն էր, օրինակ, որ Քանատայի արտաքին գործոց նախարարութիւնը մղեց, որպէսզի առկախուին քանատական զինուորական սարքերու օգտագործումը Արցախի պատերազմին:
Միւս կողմէ, ՀՅԴ Քանատայի կառոյցի երիտասարդ սերունդը, ձեռք ձեռքի տուած քանատահայ համայն երիտասարդութեան հետ, ամբողջ 44 օր բողոքի հանրահաւաքներով ու ցոյցերով իր զօրակցութիւնը յայտնեց Արցախին ու հայ զինուորին: Առաւել`, ՀՅԴ ուղեկից կազմակերպութիւնները տիւ եւ գիշեր աշխատանքի լծուած` աջակցեցան Արցախին: Քանատայի տարածքին համաժողովրդային զօրաշարժով միահամուռ լծուեցան Արցախի ի նպաստ համաքանատական նուիրահաւաքի:
Հակառակ այս բոլորին` այս պահուս դէմ յանդիման ենք դառն անձնատուութեան փաստաթուղթի մը: Հայաստանի ներկայ իշխանութիւնները կը կրեն ամբողջական պատասխանատուութիւնը այս սահմռկեցուցիչ պարտուողական քաղաքական վարքագծին եւ պատմութեան դիմաց պիտի մնան` այդ խարանը կրելով իրենց ճակտին: Հայրենի հողատարածքներու յանձնման գործընթացը գոյութենական սպառնալիք ու աղէ՛տ է Հայաստանի ու Արցախի ազգային անվտանգութեան:
Այսօր կու գանք, մեր կարգին, մեր խորին վշտակցութիւնները յայտնելու մեր նահատակ հերոսներու ընտանիքներուն եւ հարազատներուն: Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան Քանատայի ամբողջ ընտանիքը, հաւաքաբար կը խոնարհի մեր հերոսներու սխրանքներուն ու գերագոյն զոհաբերութեան դիմաց ու կը յայտնէ, որ այս հանգրուանին եւս` վճռականօրէ՛ն կանգնած է հայոց բանակին եւ զինուորներուն կողքին` հայրենիքի պաշտպանութեան սրբազան գործին ի խնդիր: Մենք պատրաստ ենք այս հեռաւոր ափերէն, հայ ժողովուրդին սպառնացող թշնամական բռնարարքներուն ու ոտնձգութիւններուն դիմաց` ամէն գնով սատար ու նեցուկ հանդիսանալու հայրենիքին:
ՀՅԴ Քանատայի Կեդրոնական կոմիտէն Քանատայի տարածքին գործող իր բոլոր կառոյցներով, իր ողջ կարողականութեամբ եւ ներուժով պիտի շարունակէ գործօն մէկ օղակը ըլլալ Արցախի համար մղուող ազատագրական յարատեւ պայքարին:
ՀՅԴ ՔԱՆԱՏԱՅԻ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ԿՈՄԻՏԷ