Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Խորագիրս քիչ մը ամբարտաւանութիւն բուրելով հանդերձ, ուզեցի համբերութեամբ հետեւիլ անցնող շաբաթներուն Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահի կամ իշխանութեան որդեգրած քայլերուն` Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան 100-ամեակին վերաբերեալ: Պետական յանձնաժողով, Արամ Մանուկեանի արձանի զետեղումի որոշում, հարիւրամեակի հետ կապուած զանազան ձեռնարկներու պատկերացումներ: Սակայն որոշումին մէջ եւ անկէ ետք տեղ գտած համացանցի կայքերու վրայ հակադաշնակցական արշաւը եւ մանաւանդ Արամ Մանուկեանի հասցէին տեղ գտած արտայայտութիւնները ստիպեցին, որ նման խորագիր մը ընտրեմ:
Աւելի՛ն. սպասեցի, որ սփիւռքի դաշնակցական մամուլէն անկախ, Հայաստանի մէջ ալ գէթ բացատրողական եւ յստակացման յօդուածներ լոյս տեսնեն այս հարցին մասին, սակայն մինչեւ այսօր զարմացնող լռութիւնը կը նեղացնէ զիս:
Ըսելիքս:
Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան կերտումը նպաստեց եւ մղեց, որ այսօրուան անկախ Հայաստանը ունենանք, կաթողիկոսներով եւ նախագահներով հաստատուած իրականութիւն մըն է: Պատմական անժխտելի փաստ մը:
Ուզէք, թէ չուզէք Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւնը կերտիչն է Ա. Հանրապետութեան: Ճակատնիս բաց կ՛ըսենք, որ Արամ Մանուկեանը մեզի համար սրբութիւն սրբոց է:
Այսօրուան իշխանաւորներուն մեծ տոկոսը, որ եռագոյն բառը ըսելու կը վախնային, մենք սփիւռքի մէջ արամ մանուկեաններու, շանթերու, դրոներու, վրացեաններու, խատիսեաններու, աղբալեաններու շունչով մեծցանք, պահեցինք, պաշտպանեցինք եւ այդ երազով դաստիարակեցինք սերունդներ:
Աւելի՛ն. համեստութիւնն ալ սահման ունի: Լսողաց ենք, որ պետական յանձնաժողովին մէջ Դաշնակցութիւնը պաշտօնապէս եւ առանձնաբար նկատի չէ առնուած: Անընդունելի եւ ընդվզեցուցիչ է նման քայլ մը:
Ուզէք, թէ չուզէք, պէտք է ընդունիք, որ հարիւրամեակի նշման կամ յանձնաժողովի մը մէջ առանձնաբար Դաշնակցութեան յիշատակումը եւ առանձնայատուկ տեղ ունենալը նախապայման է:
Գիտենք, շա՛տ լաւ գիտենք, որ Հայաստանի հակադաշնակցական կայքէջերը եւ անոնց խմբագիրները որմէ՛ կը սնանին, ինչպէ՞ս կը ֆինանսաւորուին, որո՞ւ տուրք կու տան եւ այդ նոյն կայքէջերը ուրիշ հրամանով մը ինչպէս Դաշնակցութիւն կը գովեն:
Երբ սփիւռքի մէջ կարգ մը կուսակցութիւններ խորհրդային իշխանութիւններուն գոհացում տալու համար կը մերժէին եռագոյնով համահայկական ձեռնարկուներու մասնակցիլ, Դաշնակցութիւնը հաւաքողը եւ եռագոյնը բոլորինը սեպողը եղաւ:
Ուզէք, թէ չուզէք, Արամ Մանուկեանին արձանը պիտի կանգնի Երեւանի հրապարակը: Եւ դուք` համոզուած եւ ուրախ Հայաստանի համար, համայն հայութեան համար, մեր միակամութեան համար:
Այս բոլորէն ետք չ՛արժեր պատասխանել ծախուած գրիչներու, ո՛չ ալ` արժեւորելու անոնց հանգամանքը:
Ուզէք, Թէ Չուզէք, քառորդ դար համբերելէ ետք, ուր հասաւ Հայրեիքը? Ողբերգութիւնը կը շարունակուի տարբեր ոճով, աղքատութիւն, անգործութիւն, արտագաղթ, կաշառակերութիւն, անարդարութիւն, մարդկային իրաւունքներու բացակայութիւն, ահռելի գողութիւն, տասը միլիառտ տոլարներ կը գտնուին արտասահմանեան դրամատուներուն ներքեւ, ուրեմն ժամանակը եկած է Սփիւռքը լրջօրէն մաս կազմէ Հայաստանի եւ Արցախի գործադիր ղեկավարութեան, իշխանութեան եւ Պետականութեան, այդպէսով միայն կարող ենք միասնաբար հիմնել առողջ եւ հաստատուն Պետականութիւն։
Լուծարքի ենթարկել ներկայ Օլիկարխային դրութիւնը որ ժառանգուած է համայնավար ոճէն։