Երէկ` չորեքշաբթի, 18 մայիս 2016-ին, երեկոյեան ժամը 8:00-ին, «Յակոբ Տէր Մելքոնեան» թատերասրահին մէջ տեղի ունեցաւ յիշատակի երեկոյ մը` նուիրուած լիբանանցի անուանի բեմադրիչ եւ թատերագիր Ռեմոն Ժպարայի մահուան Ա. տարելիցին: Յիշատակի երեկոն հովանաւորուած էր Լիբանանի մշակոյթի նախարար Ռեմոն Արայժիի կողմէ եւ կազմակերպուած` Համազգայինի Լիբանանի Շրջանային վարչութեան ու «Գ. Իփէկեան» թատերախումբի վարչութեան կողմէ: Ձեռնարկին ներկայ էր Լիբանանի մշակոյթի նախարար Ռեմոն Արայժիի ներկայացուցիչ Ասաատ Սէյֆ, Լիբանանի հայոց թեմի առաջնորդ Շահէ եպս. Փանոսեան, հայ եւ տեղացի բեմադրիչներ, դերասաններ եւ թատերասէրներ:
Բացման խօսքով հանդէս եկաւ Նանոր Տէր Սարգիսեան: Ան յայտնեց, որ երեկոն կազմակերպած է «Գ. Իփէկեան» թատերախումբի վարչութիւնը` ի պատիւ Ռեմոն Ժպարա մարդուն ու արուեստաբանին, որ իր արժանի դրոշմը ձգած է լիբանանեան թատրոնին վրայ:
Ան ըսաւ, թէ բեմադրիչ եւ թատերագիր Ռեմոն Ժպարա անցեալ դարու 70-ական թուականներուն արդէն երեւելի անուն մը եղած է լիբանանեան թատրոնի աշխարհին մէջ իր բերած նորութեամբ, համարձակութեամբ եւ երգիծանքով: Ռեմոն Ժպարա իր տեսակով եւ արժէքով արժանաւոր տեղ ունեցած եւ մեծ ազդեցութիւն ձգած է լիբանանեան թատրոնի պատմութեան մէջ իր շօշափած ընկերային, մարդկային եւ հայրենասիրական հարցերուն ընդմէջէն:
Իր խօսքի աւարտին ան շնորհակալութիւն յայտնեց Լիբանանի մշակոյթի նախարար Ռեմոն Արայժիի, Ժպարայի ընտանիքին եւ բոլոր անոնց, որոնք մաս կազմած են ձեռնարկի յաջողութեան:
Խօսք առաւ Քլոտիա Մարշալեան: Ան ըսաւ, թէ Ռեմոն Ժպարայի գործերը մեծապէս ազդած են իր վրայ ուսանողական տարիներէն սկսեալ, եւ միշտ փափաքած էր աշխատիլ մեծ թատերագիրին հետ: Քլոտիա Մարշալեան պատմեց նաեւ Ռեմոն Ժպարային հետ իր հանդիպումին մասին եւ յայտնեց, թէ դերասաններու, գրողներու եւ մտաւորականներու հաւաքներուն Ռեմոն Ժպարա միշտ շրջապատուած եղած է իր շուրջ ծունկի եկած երկրպագուներով: «Կարելի չէր չխոնարհիլ այս մարդուն առջեւ, երբ ան նստած էր աթոռին», նշեց Ք. Մարշալեան եւ աւելցուց. «Ռեմոն Ժպարա բոլորիս սորվեցուց բեմի հանդէպ ակնածանք ունենալ: Կը սիրէինք զինք, բայց նաեւ կը վախնայինք իր նայուածքէն ու կեցուածքէն: Երբ ոեւէ գործի ձեռնարկէինք, կը մտածէինք, թէ ի՛նչ կրնար ըլլալ անոր ըսելիքը: Պարզ ու խոնարհ էր ան եւ ըսելիքը տեղ հասցնելու համար կ՛ընտրէր ամէնէն պարզ ու անվնաս բառերը: Կարօտցանք իր անձը, իր ժպիտը, իր ամչկոտութիւնը, իր բարեսրտութիւնը, իր ներքին զգացումները, զորս մենք ուժ կը կարծէինք: Աթոռը առիթ էր, որ երկար ատեն մենք ծունկի գայինք դիմացը»: Խօսքի աւարտին ան շնորհակալութիւն յայտնեց Համազգայինին, որ Ռեմոն Ժպարայի յիշատակին կազմակերպած է այս հաւաքը եւ միացուցած արուեստասէրները:
Խօսք առաւ Ժիրայր Աւետիսեան: Ան իր խօսքի ամբողջ ընթացքին խօսեցաւ 70-ական թուականներու լիբանանեան թատերական կեանքին նորարարութիւններուն, թերութիւններուն եւ առաւելութիւններուն, տիրող ընկերային կացութեան, մտաւորականներու մօտեցումներուն եւ տեսակէտներուն մասին: Ան ներկայացուց նաեւ Ռեմոն Ժպարայի ծաւալած գործունէութիւնը, աշխատանքային սկզբունքները, արուեստի հանդէպ անոր ընկալումները եւ մօտեցումները: Ժիրայր Աւետիսեան անդրադարձաւ Ռեմոն Ժպարայի տարած բծախնդիր եւ հետեւողական աշխատանքին եւ ըսաւ, որ ան փարոս էր, կշիռք: Թատերական աշխարհին մէջ ան աստղ մըն էր:
Խօսք առաւ նաեւ Ռեֆաաթ Թարապէյ: Ան ըսաւ, թէ Ռեմոն Ժպարան առանձին թատրոն մըն է: Անոր հետ աշխատանքը շատ հաճելի եղած է ու թեթեւ: Ան ազնուօրէն սխալները կ՛ընդունէր: Ռեֆաաթ Թարապէյ շնորհակալութիւն յայտնեց ձեռնարկին կազմակերպման համար: «Ռեմոն Ժպարայի բացակայութեամբ տարիէ մը արդէն որբացած է Լիբանանեան թատերական աշխարհը: Ռեմոն Ժպարա երկար տարիներ մեր մտքին ու յիշողութեան մէջ պիտի մնայ», եզրափակեց ան:
Գեղարուեստական յայտագիրին երաժշտական կտորներով իրենց մասնակցութիւնը բերին Նարէ Աշգարեան (ջութակ) եւ Հենրի Աշխանեան (դաշնակ). նոյնպէս Կարօ Գրիգորեան (դաշնակ) ներկայացուց երաժշտական կտոր մը:
Ռեմոն Ժպարայի ընտանիքին անունով ելոյթ ունեցաւ Անթուան Աշքար: Ան իր խօսքին սկիզբը ըսաւ, որ Ռեմոն Ժպարա թէեւ շատ մեծ թիւով հետեւորդներ ու սիրողներ ունէր, սակայն, անձամբ եւ բծախնդրութեամբ կը փնտռէր իր դերասանները եւ բեմի մարդիկը:
Իրեն հետ կատարուած բոլոր զրոյցները անպայման դաստիարակող ու սորվեցնող շեշտ մը կը կրէին: Ան մարդկային բարձր յատկանիշներով օժտուած անձ մըն էր: Հասուն էր, գիտակից, խոնարհ ու հեզ: Իր խրատները, դիտողութիւնները անուղղակի խօսքերով եւ առակներով կը կատարէր` խուսափելու համար որեւէ վիրաւորական արտայայտութենէ: Իր անձը եւ խօսքը չէր պարտադրեր մարդոց: Ո՛չ հռչակ, ո՛չ պաշտօն, ո՛չ ալ հարստութիւն հետաքրքրած է զինք: Ան կեանքին մէջ ոչ մէկ բանի կապուած էր, բայց աշխարհը կը կրէր իր սրտին մէջ: Անոր համար աշխարհը իր թատերաբեմն էր:
Ձեռնարկի աւարտին «Գ. Իփէկեան» թատերախումբէն Հրայր Գալեմքէրեան ներկայացուց հատուած մը «Զրադաշտը դարձաւ շուն» թատրերգութենէն:
«Գ. Իփէկեան» թատերախումբը երկու շաբթուան տեւողութեամբ պիտի ներկայացնէ Ռեմոն Ժպարայի «Զրադաշտը դարձաւ շուն» թատրերգութիւնը` ի պատիւ մեծ թատերագիրին:
