Միջազգային

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Երկու հոգի կը վիճին իրարու հետ. ցոյց տալով հեռուն, ժայռի մը վրայ կանգնած անասունի մը կերպարանքը: Մէկը կ՛ըսէ` արծիւ է, միւսը կը պնդէ` այծ է: Արծիւ է... այծ է... վէճի ընթացքին, ժայռին վրայ գտնուող արարածը թեւերը կը թափահարէ, կը թռչի ու կը սկսի սաւառնելու: Վիճողներէն մէկը կը պնդէ` «Թռի՛ էլ` էծ է...»: Այս շատ ծանօթ պատմութիւնը յիշեցինք, երբ...

ԳԷՈՐԳ ԴԱՐԲԻՆԵԱՆ Պրիւքսէլում կայացած Եւրոպական Միութիւն-Թուրքիա գագաթաժողովում որոշուել է, որ արդէն 2016-ից ԵՄ-ի եւ Թուրքիայի միջեւ սկսելու է գործել առանց մուտքի արտօնագրի դրութեան զգալիօրէն հեշտացնելով Թուրքիայի քաղաքացիների մուտքը ԵՄ: Բացի դրանից` նախատեսուել է Թուրքիա-ԵՄ գագաթաժողովները հրաւիրել տարին երկու անգամ` ԵՄ-ին Թուրքիայի անդամակցութեան արագացման նպատակով: Որոշուել է նաեւ, որ ԵՄ-ն Թուրքիային 3 միլիառ եւրօ կը տրամադրի, որպէսզի վերջինս պայմաններ ստեղծի Սիրիայից...

ԱՐՏԱՇԷՍ ՇԱՀԲԱԶԵԱՆ Բարեկա՞մ երկրներ են Թուրքիան եւ Ռուսաստանը, թէ՞ թշնամի: Դարաւոր սէ՞ր է նրանց միջեւ, թէ՞ դարաւոր ատելութիւն: Սա մի հարց է, որին չի կարողանում եւ չի կարողացել սառնասիրտ անդրադառնալ երեւի ոչ մի հայ: Որովհետեւ ամէն հայ (անգամ համայնավարները), լաւ գիտեն, թէ ի՛նչ է արժեցել մեզ համար այդ բարեկամութիւնը: 19 եւ 20-րդ դարում տեղի ունեցած ռուս-թուրքական երեք պատերազմների (1828-1829, 1877-1878,...

Ս. ՄԱՀՍԷՐԷՃԵԱՆ Փարիզի մէջ ոճրային շարք մը արարքներ արդա՛րօրէն մեծ յուզում պատճառեցին աշխարհի չորս ծագերուն, բոլոր անոնց, որոնք ի՛սկապէս կը տագնապին ամբողջ մարդկութիւնը եւ ո՛չ միայն աշխարհագրական որոշ տարածք մը պատուհասող ահաբեկչական ծանօթ  արարքներով: Փարիզեան ոճիրներէն քիչ առաջ աշխարհը տագնապեցաւ ռուսական ճամբորդատար օդանաւի մը ռմբահարումով ու Պէյրութի Հարաւային արուարձանին մէջ ռմբահարումի մը ահազանգող արձագանգներով: Վերջին քանի մը շաբաթներուն արձանագրուած յիշեալ...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Ուրբաթ, նոյեմբեր 13-ին, Փարիզի մէջ տեղի ունեցած արիւնալի դէպքերուն վերիվարոյ ծանօթ ենք բոլորս ալ: Արեւմուտքի քարոզչական միջոցներու (տպագիր, ելեկտրոնային թէ հեռասփռուող) հակազդեցութիւնը կը միտէր «տուփիկի» մէջ տեղաւորել պատահարը, որպէսզի քիչ մը խոր մտածելու առիթ չտրուի հանրային կարծիքին: Այսպէս, դէպքին առթիւ ստեղծուած «հաշթակ»-ները, դէպքին «աննախընթաց» որակուիլը, պատճառ - հետեւանք կապի ի սպառ չգոյութիւնը, բայց մանաւանդ արարքին պատասխանատուութիւնը ստանձնած կազմակերպութեան...

ԵՈՐԿ ՖՈՐՊՐԻԿ Միացեալ Նահանգներու «Գերմանական Մարշըլ Ֆոնտ»-ի փորձագէտ Այժմ գերիշխում է այն կարծիքը, թէ Սառը պատերազմից յետոյ ստեղծուած աշխարհակարգը գերեզման իջաւ, երբ Ռուսաստանն իրեն միացուց Խրիմը, եւ երբ Քրեմլինը պատերազմ սանձազերծեց արեւելեան Ուքրանիայում: Բայցեւայնպէս, քչերն են, որ Եւրոպայում կամ Միացեալ Նահանգներում եւրոպական նոր կարգի հաւանական ուրուագծերի կամ Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի միջեւ այդ կարգի էութիւնը կազմող յարաբերութիւնների աւելի խոր վերլուծութիւն անցկացրած...

ՀԱՅԿ ԳԱԲՐԻԷԼԵԱՆ Թուրքիան, Վրաստանը եւ Ազրպէյճանը Պաքու-Թիֆլիս-Կարս (ՊԹԿ) երկաթուղու կառուցման մասին միջկառավարական համաձայնագիրը ստորագրել են 2007թ. փետրուարի 7-ին: ՊԹԿ շրջանակներում նախատեսուած էր ստեղծել նոր 105 քմ երկարութեան երկաթուղի, որի 76 քմ-ն բաժին է ընկնում Թուրքիայի, իսկ 29 քմ-ն` Վրաստանի տարածքին: Բացի այդ, նախատեսւում էր Վրաստանում վերանորոգել 153 քմ երկաթուղի: Սկզբնական շրջանում նախագծի իրագործումը գնահատւում էր 422 միլիոն ամ. տոլար, որից...

Հարուածը բոլորին է: Ինչ որ պատահեցաւ ուրբաթ, նոյեմբեր 14-ին, Լոյսերու քաղաքի սրտին մէջ, կը ներկայացնէ իսկական պատկեր մը, որուն մասին շատ բան կարելի է գրել, սակայն` առանց հասնելու արմատական լուծումի եւ եզրակացութեան: Մէկ բան կարելի է նշել, թէ ինչ որ մօտաւորապէս եօթանասուն տարի առաջ բռնատէր Հիթլեր (գէթ իր փառքի օրերուն) չէր համոզուած ու յանդգնած կատարել, Իսլամական պետութեան համար «երդուեալ» երիտասարդներ...

ԳԷՈՐԳ ԴԱՐԲԻՆԵԱՆ           Թրքական Անթալիա քաղաքում «Մեծ քսանեակ»-ի վեհաժողովն աւարտուեց: Այն անցկացուեց Իսլամական պետութիւն ահաբեկչական խմբաւորման կողմից Փարիզում իրականացուած` 152 մարդու կեանք խլած ահաբեկչութիւնների թարմ տրամադրութիւնների ներքոյ, եւ թւում էր, թէ կը դառնայ Իսլամական պետութեան դէմ միջազգային համընդհանուր ճակատի ձեւաւորման հարթակ: Մինչդեռ առաջատար քսան երկրների ղեկավարները Անթալիայից մեկնեցին իրենց երկրները` առանց արդիւնքի: Գերտէրութիւնները, փաստօրէն, Փարիզում կատարուածն...

ԱԼԵՔՍԷՅ ՍԱՆԻՆ Հոկտեմբերի 25-ին Սիրիայի նախագահ Պաշշար Ասատը ռուսաստանցի խորհրդարանականների հետ հանդիպման ժամանակ հետաքրքիր մեկնաբանութիւն է արել` զուգահեռ անցկացնելով Ուքրանիայում եւ Սիրիայում կատարուող իրադարձութիւնների միջեւ: Այս մասին յայտնի է դարձել Ռուսաստանի պատուիրակութեան անդամ, Տումայի (խորհրդարան) պատգամաւոր Ալեքսանտր Եուշչենքոյի խօսքերից: Ըստ նրա` Ասատը նշել է, որ «թէեւ երկրները տարբեր են», բայց դրանցում կատարուողի ճարտարապետը մէկն է»: «Ուքրանիայի ազատամոլները եւ ՏԱՀԷՇ-ի ահաբեկիչները...

«Արա Նիուզ» քրտական կայքէջը կը հաղորդէ, որ թուրք պաշտօնատարներ յուլիսի վերջաւորութեան յայտարարեցին, որ կը ծրագրեն Միացեալ Նահանգներու օժանդակութեամբ հիւսիսային Սուրիոյ մէջ հաստատել ՏԱՀԵՇ-ն ազատ ապահովական գօտի մը: Հետզհետէ յաւելեալ փաստեր ցոյց կու տան, որ այդ գործողութիւնը իրականացնելէ ետք կացութիւնը կրնար վերածուիլ 1974-ին Թուրքիոյ կողմէ Կիպրոս ներխուժման կրկնօրինակին: 1974-ին, Կիպրոսը Յունաստանին կցելու նպատակով կղզիին մէջ տեղի ունեցած յոյներու պետական յեղաշրջումէն ետք,...

«ՆՈՐ ՄԱՐՄԱՐԱ» Թուրքիոյ յարաբերութիւնները Ռուսիոյ հետ յանկարծ լարուեցան, երբ ռուսական օդանաւերը սկսան գործողութիւններ կատարել Սուրիոյ մէջ` հարուածելու համար մասնաւորաբար ՏԱՀԵՇ-ի դիրքերը: Այդ թռիչքներու ընթացքին Թուրքիոյ օդային տարածքէն ներս խախտումներ պատահեցան, ու Թուրքիա խիստ հակազդեցութիւն ցոյց տուաւ այդ խախտումներուն դէմ: Նախագահ Էրտողան աւելի խիստ խօսեցաւ ու ըսաւ, որ Ռուսիա շատ բան կը կորսնցնէ, եթէ կորսնցնէ Թուրքիան: Նախագահը բնական կազի խնդրի մէջ...

ԳԱԳԻԿ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ «Նորավանք» ԳԿՀ տնօրէն Արդի Տեղեկատուական Պատերազմների Եղափոխութիւնը Տեղեկատուական գործողութիւնների արդի բովանդակութիւնը եւ եզրաբանութիւնը սկսել են ձեւաւորուել 1991թ.: 1998թ. արդէն մշակուեց Միացեալ Նահանգների պաշտպանութեան նախարարութեան «Տեղեկատուական գործողութիւնների միաւորուած հայեցակարգը»: Այդ փաստաթղթում, որի հիմքում դրուեցին «Ռանտ» ընկերակցութեան («Ուղեղային կենտրոն») մշակումները, ներկայացուած են, մասնաւորապէս, «տեղեկատուական գործողութիւն» եւ «տեղեկատուական պատերազմ» հասկացութիւնների հետեւեալ սահմանումները. -  Տեղեկատուական են համարւում այն գործողութիւնները, որոնք ձեռնարկւում են...

Սովորութիւն դարձած է աշնանային առաջին օրերուն Նիւ Եորքի մէջ Միացեալ ազգերու կազմակերպութեան` ՄԱԿ-ի Ընդհանուր ժողովը գումարել, որուն կը մասնակցին նախագահներ եւ վարչապետներ: Բառին բուն իմաստով գագաթներու ժողովն է, որ կը կատարուի այդ քանի մը օրերուն եւ բեմ կը ներկայանան զանազան երկիրներու ներկայացուցիչներ` փոխանցելով իրենց պատգամը: Հաւանաբար ժողովրդային բառապաշարով եւ ասացուածքով շատ աւելի դիւրին է ներկայացնել իրավիճակը. «Ամէն մարդ իր ցաւը...

 ԳԱԳԻԿ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ «Նորավանք» ԳԿՀ տնօրէն Տեղեկատուական պատերազմները եւ գործողութիւնները, դրանց նշանակութիւնն արդի քաղաքականութեան մէջ եւ կենսագործունէութեան այլ ոլորտներում այսօր դարձել են լայն քննարկումների առարկայ: Սակայն երբեմն տպաւորութիւն է ստեղծւում, որ նման պատերազմների էութիւնը փոքր-ինչ պարզունակ է ներկայացւում եւ մեկնաբանւում, ինչն, իր հերթին, դժուարացնում է տեղեկատուական անվտանգութեան առանց այդ էլ բարդ խնդիրների լուծումը: Արդի «տեղեկատուական իրողութիւնների» աւելի պատշաճ ընկալման համար օգտակար...

«ՔՈՄՍՈՄՈԼՍՔԱՅԱ ՓՐԱՒՏԱ» Պաշտօնական Մոսկուան Պաշշար Ասատին «անսպասելի» սպառազինութեան մատակարարմամբ վերադարձաւ «մեծ խաղ» եւ թոյլ չտուեց Իսլամական պետութեան մօտենալ ծովին: Մոսկուայի զանգուածային ռազմամարդասիրական մատակարարումները Սիրիա` խափանեցին երկիրը Պաշշար Ասատից եւ նրա բանակից մաքրելու Միացեալ Նահանգների երկրորդ փորձը: Առաջին փորձը եղաւ այն ժամանակ, երբ Նահանգները Ասատի մօտ քիմիական զէնքի առկայութեան պատրուակով նպատակադրուել էին հրթիռային հարուածների օգնութեամբ Սիրիան խառնել արիւնոտ աւազին: Բայց Քրեմլինը...

Ստորեւ տրուած հարցազրոյցը լոյս տեսած է ամերիկեան «Տը Նէշընըլ Ինթրըսթ» պարբերականին մէջ: Հենրի Քիսինճըր Միացեալ Նահանգներու նախագահի ազգային անվտանգութեան հարցերու  խորհրդականը եղած է 1969-1975, իսկ արտաքին գործոց նախարար` 1973-1977: Այնուհետեւ ան մնացած է Ուաշինկթընի արտաքին քաղաքականութեան մշակման գործընթացին մէջ ազդեցիկ անձնաւորութիւններէն մին, որուն խորհուրդը կը խնդրեն նախագահներ եւ արտաքին գործոց նախարարներ: «Ռէալ Փոլիթիք»-ի ջատագով Քիսինճըր նաեւ պատուոյ նախագահն է «Տը...

Ստորեւ տրուած հարցազրոյցը լոյս տեսած է ամերիկեան «Տը Նէշընըլ Ինթրըսթ» պարբերականին մէջ: Հենրի Քիսինճըր Միացեալ Նահանգներու նախագահի ազգային անվտանգութեան հարցերու  խորհրդականը եղած է 1969-1975, իսկ արտաքին գործոց նախարար` 1973-1977: Այնուհետեւ ան մնացած է Ուաշինկթընի արտաքին քաղաքականութեան մշակման գործընթացին մէջ ազդեցիկ անձնաւորութիւններէն մին, որուն խորհուրդը կը խնդրեն նախագահներ եւ արտաքին գործոց նախարարներ: «Ռէալ Փոլիթիք»-ի ջատագով Քիսինճըր նաեւ պատուոյ նախագահն է «Տը...

Դ. ՅԱՐՈՒԹԻՒՆՈՎ Օգոստոսին յայտնի դարձաւ, որ Սէուտական Արաբիայի բանակային խոշոր ուժեր մտել են Եմէնի կենտրոնական Մաարիպ, ինչպէս նաեւ հիւսիսային Սաատա նահանգներ: Այս քայլը եմէնեան ճգնաժամին Սէուտական Արաբիայի ներգրաւման եւս մէկ դրսեւորումը դարձաւ: Աւելի վաղ` մարտին, թագաւորութիւնը կենտրոնական դեր էր խաղացել Ծոցի մի շարք պետութիւններում շիական «Անսար ալլահ» շարժման (որը 2014թ. ամռանից իր վերահսկողութեան տակ էր վերցրել երկրի մայրաքաղաքը, իսկ յետոյ...

ԳԷՈՐԳ ԴԱՐԲԻՆԵԱՆ Սեպտեմբերի 7-ի երեկոյեան Քրեմլինում կայացաւ Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսեանի հանդիպումը Ռուսաստանի իր գործընկերոջ` Վլատիմիր Փութինի հետ: Բանակցութիւնների արարողակարգային մասում արուած յայտարարութիւնները, սակայն, աւելի շատ խօսում էին այդ հանդիպումից կողմերի ակնկալիքների եւ առաջնահերթութիւնների տարբերութիւնների, քան ընդհանուր հետաքրքրութիւնների մասին: Փութինը շեշտադրումը կատարեց երկու երկրների միջեւ ապրանքաշրջանառութեան ծաւալների կտրուկ անկման իրողութեան վրայ: Դրան ի պատասխան, Սերժ Սարգսեանն ակնարկեց, որ պատճառները թաքնուած...