Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
Դեկտեմբեր ամսուան Կուաթեմալայի (Կեդրոնական Ամերիկա) հսկայական թռուցիկներու շինութիւնը անցաւ ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի մշակութային ոչ նիւթական հայրենական ժառանգութեան ցանկին մէջ: Այս ցանկին մաս կը կազմեն աշխարհին մէջ գոյութիւն ունեցող իւրայատուկ աւանդութիւններ, ինչպէս, օրինակի համար, մարզաձեւ մը, տօն մը, ուտելիք մը (ինչպէս` մեր հայկական լաւաշ հացը: Այս քայլին նպատակն է տարբեր երկիրներու այս «գանձերը» արժեւորել եւ զանոնք պահպանել:
* * *
Հսկայ թռուցիկները գոյութիւն ունին աւելի քան 100 տարիէ ի վեր, Կուաթեմալայի երկու քաղաքներու մէջ` Սանթիակօ Սանթափեքեզ եւ Սումփանկօ: Անոնք կլոր են եւ մինչեւ 20 մեթր տրամագիծ կրնան ունենալ: Երկրին պաշտօնական լեզուով` սպաներէնով, անոնք կը կոչուին պարիլեթես խիկանթես:
Ամէն տարի նոր թռուցիկներ կը շինուին, անոնց շինութիւնը կը տեւէ բազմաթիւ ամիսներ: Աշխատանքները կը հսկուին արուեստագէտներու կողմէ, որոնք կ՛աշխատին մէկ թաղամասէ, մէկ ակումբէ… եկած խումբերու հետ:
Աշխատանքներուն գլխաւոր փուլը շրջանակին զարդարուած բաժինն է: Ան կը ներկայացնէ` երկրաչափական բնական ձեւեր, բնութենէն տեսարաններ, տեսարաններ` պատմութենէն, կրօնէն, կամ` մարդկային հարցերու շուրջ նիւթեր, ինչպէս, օրինակի համար, մարդկային իրաւունքներ: Առաջին հերթին արուեստագէտները իրենց գաղափարները կ՛արտայայտեն մանրակերտ թռուցիկներով: Ապա մեծ կտաւը կը ներկեն եւ անոր վրայ կը փակցնեն մետաքսեայ թուղթով կտրուած ձեւերը:
* * *
Երկու քաղաքներուն թռուցիկները կը հաւաքուին գերեզմանատան մէջ 1 եւ 2 նոյեմբերին. այս երկու օրերը կրօնական տօներու օրեր են, որոնք յատկապէս հանգուցեալները յիշելու համար են: Այս հսկայ թռուցիկները չեն թռցներ (անոնցմէ փոքրիկ օրինակներ, յաճախ` մանուկներու կողմէ շինուած, կը տեսնուին երկինքին մէջ): Կտաւը հաստատուած է պամպու եղէգէ ցպիկներու վրայ եւ կը կանգնի գերեզմաններուն վրայ: Պարաններ զայն հաստատուն կը պահեն: Մարդոց համար այս առարկան կապ մը կը հաստատէ իրենց պապերուն հետ եւ կը հեռացնէ չար ոգիները:
Բազմաթիւ անձեր` բնակիչներ եւ այցելուներ, կը հաւաքուին գերեզմանատուն: Մթնոլորտը ուրախ է, թռուցիկները գոյն կը մտցնեն վայրին մէջ: Նոյն ատեն անոնք խաղաղութեան եւ սիրոյ պատգամ են:
Հետաքրքրական
Սառոյցէ Պանդոկը
Շուէտի հիւսիսը, Ժուքարսժարվի շրջանին մէջ, երբ ձմեռը կու գայ, Թորն գետի ջուրերը կը դանդաղեցնեն իրենց հոսանքը եւ սառոյցի կը վերածուին: Այս գետի սառոյցներով է, որ 1989 թուականին կառուցուեցաւ առաջին Այսհոթելը, սառոյցէ պանդոկը: Ժամանակի ընթացքին այս պանդոկը աշխարհահռչակ դարձած է, եւ այս տարի ան կը տօնէ իր 35-րդ տարեդարձը:
Ամէն տարի արուեստագէտներ կը հաւաքուին այդ համեստ քաղաքին մէջ` սառոյցին մէջ քանդակելու պանդոկին 12 իւրայատուկ սենեակները: Սենեակներուն ջերմաստիճանը կը հասնի – 6 աստիճանի, հոն քնանալու համար իջեւանողները շատ հաստ հագուստներ կը հագուին եւ կը փաթթուին շատ դիմացկուն եւ հաստ քնապարկի մը մէջ:
Սակայն երբ գարունը կը վերադառնայ, պանդոկը կը լքուի, սառոյցը կը սկսի հալելու, եւ ջուրը դարձեալ իր բնական ճամբան կը գտնէ դէպի գետ: Պանդոկի այցելուները ստիպուած պիտի ըլլան սպասելու մինչեւ յաջորդ ձմեռ, երբ սառոյցէ կտորներով դարձեալ պիտի ստեղծուի նոր պատկերով սառոյցէ պանդոկը:
Մրցանիշ
Աշխարհի Ամէնէն Տարիքոտ Անձը
Ինա Քանապարօ Լուքաս ծնած է 8 յունիս 1908-ին, Պրազիլի մէջ. հետեւաբար ան 116 տարեկան է: Ըստ մասնագէտներու, ան աշխարհի բնակչութեան երէցն է, այսինքն` տակաւին ապրող ամէնէն տարիքոտ անձը:
Ինա այժմ մայրապետ է, սակայն ան սկիզբը ուսուցչուհի էր: Ան կը սիրէ քարտերով խաղալ, նկարչութիւն եւ պարտիզպանութիւն ընել: Սակայն մէկ տարի է ի վեր անոր առողջական վիճակը լաւ չէ, եւ ան ստիպուած եղած է իր գործունէութիւնը նուազեցնել:
Ինայէն առաջ մարդկութեան երէցը 116 տարեկան Թոմիքօ Իթուքան էր, որ անցեալ շաբաթ մահացած է Ճափոնի մէջ:
Ժամանց
Կրնա՞ս գտնել 2 պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող
10 տարբերութիւնները:
Կրնա՞ս գտնել անկողին հասցնող ճամբան:
Կրնա՞ս գտնել իրարու նմանող 2 սանտրերը:
Կրնա՞ս գտնել այն 2 նկարները, որոնք հայելիին մէջի իրարու ցոլացումն են:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած առարկաները:
