Միացեալ Նահանգներու Քոնկրեսին մէջ Հայոց ցեղասպանութեան ճշմարտութեան եւ արդարութեան մասին բանաձեւին ներկայացումէն մէկ շաբաթ ետք, թուրք բարձրաստիճան ղեկավարներ կը մեկնին Ուաշինկթըն` ամերիկացի օրէնսդիրները բանաձեւը քուէարկութեան ներկայացնելէ տարհամոզելու համար:
«Ասպարէզ»` յղում կատարելով թրքական «Հիւրրիյէթ» օրաթերթին, կը հաղորդէ, որ Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարար Մեւլութ Չաւուշօղլու մինչեւ ապրիլ 24 պիտի մեկնի Ուաշինկթըն:
Երեքշաբթի օր Թուրքիոյ խորհրդարանի նախագահ Ճեմիլ Չիչեք Ուաշինկթընի մէջ Ռազմավարական եւ միջազգային հետազօտութիւններու կեդրոնին մէջ իր արտասանած խօսքին մէջ Հայաստանը մեղադրած էր հայ-թրքական յարաբերութիւնները խոչընդոտելու համար:
«Թուրքիա-Միացեալ Նահանգներ. Յարաբերութիւններ 21-րդ դարուն մէջ» խորագիրը կրող ելոյթին ընթացքին ան ըսած է. «Մինչ Թուրքիան անկեղծութեամբ կը մօտենայ Հայաստանին` 1915-ի միջադէպերը լուծելու ձգտումով, Երեւան կը կեդրոնանայ իրադարձութիւններու վրայ` խոչընդոտելու երկու երկիրներուն միջեւ յարաբերութիւններու կարգաւորման հոլովոյթը»:
«Կը փափաքինք, որ շահագործումը (Հայոց ցեղասպանութեան հարցին «Ա.») վերցուի եւ յանուն խաղաղութեան ուղեկցուի լուսաբանող պատմական փաստերով: Մենք պատրաստ ենք աջակցելու որեւէ տիպի ուսումնասիրութեան», աւելցուցած է Չիչեք:
Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարար Մեւլութ Չաւուշօղլու թրքական «Էն.Թի.Վի.» պատկերասփիւռի կայանին հետ հարցազրոյցի մը ընթացքին պատասխանելով Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակին Միացեալ Նահանգներու կեցուածքին մէջ փոփոխութեան վերաբերեալ հարցումի մը, յայտնած է. «Յոյսով ենք, որ Միացեալ Նահանգներու դիրքորոշումը պիտի չփոխուի: Հակառակ պարագային, մեր յարաբերութիւնները շատ պիտի տուժեն, եւ գիտենք, որ ամերիկեան ղեկավարութիւնն ալ զգայուն է այդ հարցին մէջ»` աւելցնելով, որ հայկական լոպին այս տարի աւելցուցած է ջանքերը:
Չաւուշօղլու ըսած է, որ Հայաստան դրացիներու հետ յարաբերութիւնները պէտք է վերատեսութեան ենթարկէ: «Բոլոր դրացի պետութիւններուն հետ խնդիրներ ունեցող երկիրը պէտք է մտածէ` արդեօք ե՞ս եմ սխալ, թէ՞ բոլորը: Մենք Հայաստանի հետ յարաբերութիւնները պիտի կարգաւորենք, սակայն միայն նախապայմաններու կատարումէն ետք», ըսած է ան` յայտարարելով, որ միայն ցեղասպանութեան պնդումներէն հրաժարիլը քիչ է, Հայաստանի «պէտք է քաշուի նաեւ գրաւեալ տարածքներէն»:
Բալայեան. «Հայաստան Երբեք Հարցականի Տակ
Չի Դներ Ցեղասպանութեան Փաստը»
Հայաստան ու միջազգային հանրութիւնը բազմիցս յայտարարած են, որ հայ-թրքական յարաբերութիւններու բնականոնացումը պէտք է ընթանայ առանց նախապայմաններու: Այս մասին հայաստանեան լրատու կայքի մը հետ հարցազրոյցի մը ընթացքին յայտարարած է Հայաստանի արտաքին գործոց նախարարութեան մամլոյ քարտուղար Տիգրան Բալայեան` մեկնաբանելով Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարար Մեւլութ Չաւուշօղլուի յայտարարութիւնը:
«Ճիշդ այդ սկզբունքին հիման վրայ 2008 թուականին սկսած էր Թուրքիոյ հետ յարաբերութիւններու բնականոնացման հոլովոյթը: Նման ընդհանուր հասկացողութեամբ մենք սկսանք հոլովոյթը եւ համաձայնութիւն գոյացուցինք: Թէ՛ մեր թուրք գործընկերներուն հետ կնքած համաձայնագիրներուն մէջ, թէ՛ հրապարակաւ մենք յստակ յայտարարած ենք, որ Հայաստան երբեք Ցեղասպանութեան փաստը հարցականի տակ չի դներ կամ չի վիճարկեր ատոր միջազգային ճանաչման կարեւորութիւնը: Ինչ կը վերաբերի Լեռնային Ղարաբաղի տագնապին, եթէ Թուրքիա կը փափաքի օգնել լուծման հոլովոյթին, թող կարելի եղածին չափ հեռու մնայ այդ հոլովոյթէն», նշած է Տիգրան Բալայեան:
Նշենք, որ «Էն.Թի.Վի.» պատկերասփիւռի ընկերութեան տուած հարցազրոյցին մէջ Չաւուշօղլու յայտարարած էր, որ Հայաստանի հետ յարաբերութիւնները բնականոն կը դառնան, երբ Հայաստան հրաժարի Հայոց ցեղասպանութենէն եւ «բռնագրաւած» տարածքներէն:
