Ես Հայաստանի Բարեկամն Եմ
Ցաւօք սրտի, կարճատեւ այցով ես կարող էի միայն սահմանափակ ու հապճեպ կարծիք ունենալ Հայաստանի մասին: Բայց տպաւորութիւններս այնքան անակնկալ ու իրական եղան, որ ջնջեցին իմ բոլոր վաղեմի պատկերացումները, որ ունէի դեռեւս Հռոմից:
Խորհրդային Միութեան միւս քաղաքների` Մոսկուայի, Լենինկրատի ու Թիֆլիսի համեմատութեամբ, իմ հայաստանեան այցը ամենաերկարն ու հիմնաւորն է: Այս հասկանալի է. Հայաստանը համարւում է ուրարտագիտութեան ամենամեծ ու զօրեղ կենտրոնը: Երեւանում հանդիպեցի հմուտ ու ծանրակշիռ ուրարտագէտների մի սերնդի, որոնց հետ դեռեւս Հռոմից նամակագրական կապերի մէջ էի ու շատերի հետ էլ այժմ բարեկամացայ:
Մինչեւ օրս Իտալիայում չի ուսումնասիրուած այս չափազանց հետաքրքիր լեզուն` ուրարտերէնը: Իմ գործնական աշխատանքը Հայաստանում կապուած է ուրարտական սեպագիր արձանագրութիւնների իտալական հրատարակութեան հետ: Ապագայ ժողովածուն պարունակելու է ուրարտական էփիկրաֆիք արժէքաւոր նմուշները, որի կից կ՛ունենայ նաեւ պատմա-բանասիրական ծանօթագրութիւններ եւ քերականական բացատրագիր:
Բազում շրջագայութիւններիս ու այցելութիւններիս ընթացքում ես հանդիպեցի ու ճանաչեցի մարդկանց, որոնք ամէն կերպ ջանում էին ինձ ծանօթացնել Հայաստանի ժամանակակից կեանքին ու աւանդոյթին, մշակոյթին` ճարտարապետութեանը, մանրանկարչութեանը, գիտութեանը: Այդ ամէնը նոր էր ու հրապուրող, անակնկալ ու մտահոգող…
Իմ առաջնահերթ հետաքրքրութիւններով եկայ Հայաստան, սակայն այժմ կեանքը յորդեց իմ էութեան մէջ: Ես ապշած եմ մարդկանց ջերմութիւնից ու մշակութային բուռն միջավայրից:
Մարդիկ ինձ օգնեցին ու նուիրաբերեցին գրականութեան այնպիսի նմուշներ, որոնց մասին մտահոգուած էի դեռեւս Իտալիայում: Պիտի ասեմ, որ ընծաներիս թւում տանում եմ հայկական մանրանկարչութեան հիասքանչ հրատարակութիւնը, Ուրարտուին վերաբերող գրեթէ ամբողջ գրականութիւնը, Գառնիին, հայկական ճարտարապետութեանը, կերպարուեստին վերաբերող շատ գրքեր:
Ես նկատեցի, որ հայ ժողովուրդը իր հայեացքներով ինտերնացիոնալ է: Նա լաւ գիտի ու գնահատում է այլ ժողովուրդների մշակոյթն ու սեփականը կարողանում է մատուցել առանց աւելորդ պճնանքի:
Այսօր մեկնում եմ մի ցանկութեամբ` Հայաստանը դարձնել իմ հետաքրքրութիւնների առանցքը: Հայաստանի բազում բարեկամների թւում այսօր կամ նաեւ ես իտալացի ուրարտագէտ Միրիօ Սալվինիս:
ՄԻՐԻՕ ՍԱԼՎԻՆԻ
Այսօր` Չորեքշաբթի, 30 Հոկտ.
Պաշտօնական Բացում Կաթողիկոսարանի
Նորակառոյց Վեհարանին
Վաղը` Ազգային Ընդհ. Ժողով
Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան դիւանէն մեզի ղրկուած հաղորդագրութենէ մը ուրախութեամբ կը տեղեկանանք, որ Անթիլիասի Աթոռին նորակառոյց վեհարանին պաշտօնական բացումը տեղի պիտի ունենայ այսօր` չորեքշաբթի, 30 հոկտեմբեր 1968, կէսօրէ ետք ժամը 4:00-ին, Անթիլիասի մէջ, բարձր հովանաւորութեամբ Լիբանանի Հանրապետութեան նախագահ Շարլ Հելուի:
Բացման հանդիսութենէն ետք վեհարանին նորաշէն դահլիճին մէջ տեղի պիտի ունենայ հիւրասիրութիւն մը` ի պատիւ եւ ի մեծարանս ազգային բարերար տէր եւ տիկին Գէորգ եւ Արշակուհի Չաթալպաշեաններուն:
Բացման հանդիսութիւնը տեղի պիտի ունենայ ի ներկայութեան պաշտօնական հրաւիրեալ անձնաւորութիւններու:
Ազգային Ընդհանուր Ժողով
Անթիլիասի նորակառոյց վեհարանին բացումը բարեդէպօրէն կը զուգադիպի Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան Ազգային ընդհանուր ժողովին գումարման հետ:
Ընդհանուր ժողովին բացումը տեղի պիտի ունենայ վաղը` հինգշաբթի, 31 հոկտեմբեր, կէսօրէ ետք ժամը 3:00-ին, նախագահութեամբ Խորէն Ա. կաթողիկոսին եւ ի ներկայութեան թեմակալ առաջնորդներու եւ թեմերու կրօնական եւ աշխարհական պատգամաւորներուն:
Ժողովական աշխատանքները պիտի տեւեն երեք օր: Նիստերը պիտի գումարուին կէսօրէ ետք ժամը 3:00-5:30 եւ 6:00-8:30:
Եպիսկոպոսական Պատարագ
Կիրակի, նոյեմբեր 3-ին Անթիլիասի մայր տաճարին մէջ պիտի մատուցուի եպիսկոպոսական հանդիսաւոր ս. պատարագ եւ պիտի կարդացուի հայրապետական սրբատառ կոնդակ: Ներկայ պիտի գտնուին Ազգային ընդհանուր ժողովին բոլոր անդամները:
Յաւարտ ս. պատարագի, նախագահութեամբ վեհափառ հայրապետին, հոգեհանգստեան պաշտօն պիտի կատարուի Չաթալպաշեան ամոլի ծնողաց հոգիներուն համար:
Արարողութեան վերջաւորութեան ժողովուրդը առիթ պիտի ունենայ շրջելու նորակառոյց վեհարանին բոլոր յարկաբաժինները:
Պաշտօնական Ընթրիք
Կիրակի երեկոյեան «Պրիսթոլ» պանդոկին մէջ, վեհափառին նախագահութեամբ, ճաշկերոյթ պիտի տրուի Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան կողմէ` ի պատիւ Ազգային ընդհանուր ժողովի պատգամաւորներուն: